عيد از نظر اسلام
عيد، زمان تغيير است؛ تغييراتي در انسان و در طبيعت. حركت طبيعت به سمت تكامل، و حركت انسانها به سوي علم و معرفت، همواره با شادماني و نشاط توأم است خاصه آنكه وقتي انسان معناي جديدي كشف ميكند ، ابتهاج زائد الوصفي تمام وجود آدمي را در بر ميگيرد ، آن لحظه ي تازه عيد ناميده ميشود .
در روايت معروفي از اميرالمؤمنين علي ـ عليه السلام ـ آمده است: «هر روزي كه انسان در آن به زشتي و گناه آلوده نگردد آن روز عيد است» چرا كه زشتي مهمترين بستر ظهور نزاع ميان آدميان است وباعث برهم خوردن آرامش دروني و بيروني انسان ها مي گردد و اين همان چيزي است كه با عيد يعني آرامش و شادماني منافات دارد .
داستان عيد قربان
در شب هاي نهم و دهم ماه ذوالحجه، به حضرت ابراهيم ـ علي نبينا و آله و عليه السلام ـ وحي شد كه در روز دهم بايد براي رضايت خداوند، فرزندش «اسماعيل» را به منا در نزديكيِ مكّه ببرد و قرباني كند.
امتحاني بسيار بزرگ بود؛ ولي پدر و پسر از آن سربلند بيرون آمدند. حضرت ابراهيم(ع) با وجود علاقه ي شديد به فرزندش، او رو به منا برد و دست و پاي او را بست و تصميم گرفت كه به فرمان خداوند او را قرباني كند. حضرت اسماعيل(ع) هم به او دلداري داد و گفت كه تسليم فرمان خداوند است.
اما به خواست خدا، چاقو گلوي اسماعيل را نيريد و از سوي خداوند فرمان رسيد كه: «اي ابراهيم! تو از آزمايش الهي سربلند بيرون آمدي، اكنون فرزندت را رها كن و به جاي اسماعيل اين گوسفند را كه برايت هديه فرستاديم، قرباني كن».
حضرت ابراهيم(ع) هم بسيار خوشحال شد و پسرش را بوسيد و به جاي او، گوسفندي كه از بهشت براي او فرستاده شده بود را قرباني كرد.
اين روز را "عيد الاضحي" يا "عيد قربان" مي نامند ؛ و اكنون قرن هاست كه مسلمانان با اقتدا به آن حضرت، در حج و غير حج، و در منا و غير منا، شتر و گاو و بز و گوسفند قرباني مي كنند، و در راه خدا انفاق مي نمايند.
عيد قربان ؛ عيد رهايي از تعلقات
عيد قربان, عيد جان باختن و قرباني كردن جان خويش در پاي معشوق است...
عيد قربان، عيد سرسپردگي و بندگي به درگاه احديت است...
عيد قربان، عيد زاييده شدن انساني نو از پس آن منيت هاي هوي و هوس است...
عيد قربان, سر بريدن «نفس» است ؛ و پا بريدن از «شيطان»...
عيد قربان, عيد ابراهيم است و «اسماعيلش» ؛ و عيد محمد است و «ذبح عظيمش» حسين... و مگر نه اينكه در قنوت نماز عيد قربان، خداي را مي خوانيم كه: «اين روز، روزي است كه آن را براي مسلمانان عيد قرار دادي، و براي محمد و آل محمد مايه ي شرف و كرامت...»؟
اعمال شب عيد قربان
شب دهم ماه ذوالحجة از ليالي متبرك است. اين شب از جمله چهار شبي است كه درهاي آسمان در آن باز است. اعمال معروف آن:
1. احياء و شب زنده داري با عبادت.
2. زيارت امام حسين عليه السلام .
3. دعاء يا دائِمَ الْفَضْلِ عَليَ الْبَرِيَّةِ ...
اعمال روز عيد قربان
1. غسل: كه در اين روز سنّت مؤكد است و حتي بعضي از علماء آن را واجب دانسته اند.
2. خواندن نماز عيد است؛ به همان نحو كه در عيد فطر ذكر شد. لكن در اين روز مستحب است كه افطار بعد از نماز، از گوشت قرباني باشد.
3. قرباني كردن: قرباني كردن، نماد اصلي عيد قربان است. با اين عمل، انسان حيوان حلال گوشتي را به عنوان تحفه و هديه قرباني مي كند و گوشت آن را براي تقرب جستن به حق، بين خويشانودان" و "مستمندان" تقسيم مي كند.
4. خواندن دعاهائي كه وارد شده پيش از نماز عيد و بعد از آن. شايد بهترين دعاهاي اين روز دعاي چهل و هشتم صحيفه كامله باشد: اَللّهُمَّ هذا يَوْمٌ مُبارَكٌ... و دعاي چهل و ششم را نيز بخواند يا مَنْ يَرْحَمُ مَنْ لا يَرْحَمُهُ الْعِبادُ ...
5. خواندن دعاي ندبه.
6. خواندن تكبيرات است براي كسي كه در مني باشد عقيب پانزده نماز كه اوّلش نماز ظهر روز عيد است وآخرش نماز صبح روز سيزدهم و كساني كه در ساير شهرها هستند بخوانند عقيب ده نماز از ظهر روز عيد تا صبح دوازدهم و تكبيرات اين است:
«اللّهُ اَكْبَرُ اللّهُ اَكْبَرُ لا اِلهَ اِلا اللّهُ وَاللّهُ اَكْبَرُاللّهُ اَكْبَرُاللّهُ اَكْبَرُ ولِلّهِ الْحَمْدُ اللّهُ ــ خدا بزرگتر از توصيف است .... معبودي جز خدا نيست و خدا بزرگتر است ... و ستايش خاص خدا است» ..
«الله اَكْبَرُ عَلي ما هَدانا اَللّهُ اَكْبَرُ عَلي ما رَزَقَنا مِنْ بَهيمَةِ الاْنْعامِ ــ خدا بزرگتر است بر آنچه ما را راهنمائي كرد خدا بزرگتر است بر آنچه روزي ما كرد از چهارپايان انعام (شتر و گاو و گوسفند) » ...
«وَالْحَمْدُلِلّهِ عَلي ما اَبْلانا ــ و ستايش خاص خدا است براي آنكه آزمود ما را».
و مستحب است تكرار اين تكبيرات عقب نمازها به قدر امكان و خواندن بعد از نوافل.
عيد شما مبارك
در استقبال از سپيده، بايد سپيد پوشيد... و دو ركعت نماز، به زلالي باران خواند... و از خود تا خدا طواف كرد...
عيد سعيد قربان بر همه بندگان صالح خدا مبارك باد.
پاسخ:
از اين آيه استفاده ميشود كه ايجاد جهان ماده كه يك ايجاد تدريجي است مقدمهاي است براي پيدايش يك موجودي كه به تدريج تكامل پيدا ميكند و قابل انحطاط و ترقي است. افزون بر آسمان و زمين، در آيات متعددي آمده است كه بسياري از موجودات و امور جاري در آسمان و زمين، مانند شب و روز براي انسان آفريده شده است.
برخي از اين موجودات مستقيم مورد بهره برداري انسان قرار ميگيرند: 1. آيات 5 ـ 18 سورة نحل (سورة نعمتها) به برخي از اين نعمتها اشاره كرده است.
نكته اي كه بايد در اينجا اشاره كنيم اين است كه بسياري از موجوداتي كه به تصور ما براي ما سودي ندارند، فوايد فراواني به انسانها مي رسانند. منتها گاه ما از آن بيخبريم. مثلاً تا چندي پيش مردم، «مار» را حيواني خطرناك ميپنداشتند، ولي در حال حاضر از «زهر مار» گرفته تا پوست آن در درمان انواع بيماريها كاربرد دارد يا مثلاً مگس كه بسياري آن را حيواني كثيف ميدانند. در حالي كه فوايدي از جمله گردافشاني، تبديل و تجزيه عناصر فاسد شدني، دفع عوامل بيماري وبا و... دارد.
برخي از موجودات نيز با فسيل شدن و تبديل به نفت، مواد معدني و... به انسانها بهره فراواني ميرسانند.و برخي نيز با خوردن گوشت آنها، انسان راه تكامل خود را مي پيمايد
موفق باشيد