در همين راستا، سفر آقاي احمد الطيب شيخ الازهر به اندونزي ، توجه بسياري از رسانه هاي منطقه اي و بين المللي را به خود جلب کرد. اما شيخ الازهر در همان آغاز سفر و ضمن حضور در مجلس حکماء اندونزي تاکيد کرد که شيعه و سني دو بال اسلام هستند؛ اظهاراتي که اميدها را براي تقويت رويکرد تقريبي در الازهر زنده تر از قبل کرد.

آنچه در پي مي آيد، اظهارات شيخ الازهر در دفتر مرکزي مجلس العلماء اندونزي است که در 5 پيام خلاصه شده:

خلاصه پنج پيام مهم شيخ الازهر به شرح زير مي باشد:

1- درگيري را متوقف کنيد/ سرزنش صحابه عامل خروج از اسلام نيست

شيعه متنوع است، اما آنها برادرند، آنها مسلمانان باقي مي مانند، البته، رفتار افراطي وجود دارد اما در همه شيعه نيست. هنگامي که با تعدادي از علما شيعه در خصوص سب صحابه گفتگو نمودم، پاسخ داده اند که اين باور نظر ما نيست.

اگر به مطالعه کتاب هاي کلاسيک شيعه مي پردازيد، آن را پيدا نخواهيد کرد. شايد تمايل به آن را در برخي پيدا مي کنيد، اما اکثريت شيعه به احترام صحابه پيامبر گرامي (ص) قائل اند. برخي علماء (سني) بر اين باورند که سرزنش صحابه، فرد را از اسلام خارج مي کند، اما براي ما الازهر، اينطور نيست. يعني لزوما سب صحابه کسي را از اسلام خارج نمي کند و نمي توانيم آنها را تکفير نماييم.

در واقع برخي از اختلافات ما با برادران شيعه، فرعي است، يعني در مسئله «امام» شيعيان معتقدند، امام جزء اصول دين مي باشد، در حالي که ما، سني ها آن را از فروع دين مي دانيم.

2- قدرداني از کار مجلس العلماء اندونزي

من دانم که اندونزي، بزرگترين کشور مسلمان و يکي از پيشگامان براي تحقق وحدت علماء از مدارس و مذاهب مختلف در يک سازمان و ظرف مي باشد. چالش بزرگ ما اختلافات بين علماء است.

اين اختلافات را اغلب به عامه مردم ارائه داده اند، لذا درگيري به وجود آمده،. مي دانم که اين سازمان (مجلس العلماء)، سازمان هاي با پيشينه مدارس و مکاتب را جمع کرده است و «الحمد لله»، خدا را شکر مي کنم که شما نهايتاً در يک يا دو نظر به توافق رسيده ايد و يک نظر به ديگري فضا را ايجاد کرده و به هم ديگر آسيب نرسانده ايد.

اين چيزي است که تلاش کرده ايم در خارج از اندونزي به وجود بياوريم. و الحمد لله، اين امر در اندونزي از طريق مجلس العلماء اندونزي تحقق يافته است. از مجلس العلماء اندونزي و توانايي آن در مديريت اختلافات طبق نظر شرعي قدرداني مي کنم. اين روياي من است که يک مجمع متحد کننده گروه هاي صوفي، وهابي، حنبلي، شافعي و ديگر جريان ها در ظرف واحد را ايجاد نماييم.

3- شروع وحدت امت اسلامي از علماء

من باور دارم، تا زماني که علماء در پيش خود متحد نشوند، اميدي وجود نخواهد داشت. شما به عنوان علماء مي خواهيد آشتي و صلح را گسترش دهيد، در حالي که خود شما با ساير علماء در آشتي و صلح نيستيد! لذا ضرب المثل وجود دارد: "فاقد الشيء لا يعطيه" مشکل اينجا است که اين اختلافات به درگيري سفت و سخت به دليل تعصب مذهبي يا انديشه هاي خاص و ادعاي اشتباه ديگران تبديل مي شود.

اما متاسفانه، تلاش هايي که انجام شده، به جاي احترام به اختلافات موجود، به تفرقه اندازي امت منتهي مي شود. پديده بدعت دانستن و تکفير منجر به توجيه خون ريزي ظهور پيدا کرده، راه حل اين است که به ادبيات و گفتمان کلاسيک برگرديم که چگونه به اختلافات رسيدگي مي کردند. اختلافات نظر، گزينه هاي بسياري را براي سهولت به ارمغان مي آورد.

4-دشمنان خواهان پراکندگي و تفرقه ما هستند

و به خاطر بسپاريد که اختلافات شيعه و سني توسط دشمنان بزرگ نمايي شده تا امت اسلامي را به تفرقه بيندازند. قضيه سوريه را ملاحظه کنيد که هيچ توجيهي براي بروز جنگ وجود ندارد، مگر اينکه کوبيدن شيعه به سني و بالعکس را مطرح کرده اند. همچنين عراق پر هرج و مرج را نگاه کنيد، بر چه اساسي است؟ بر اساس درگيري شيعه و سني است.

همچنين در مسايل يمن توجه داشته باشيد. ما به خوبي از اين نقشه درگيري آگاه شده بوديم، لذا از ابتدا کمپين ايجاد کرده ايم که سني و شيعه برادرند و جوهر ما برادري است. دشمنان اسلام مي خواهند اين درگيري همچنان ادامه پيدا کند، چرا که آنها نمي خواهند ما مسلمانان متحد بشويم.

5- مسلمانان را به راحتي تکفير نکنيد

آغاز ايده تقريب توسط شيخ محمود شلتوت شيخ الازهر و تعدادي از علماي ديگر بود. الازهر تأکيد کرد که همانند مکتب اشعري، ما کسي را که از گروه مؤمن است، کافر نمي دانيم.

اعمال غير اخلاقي و گناه انجام شده، موضوع ديگري است. مراقب باشيد که ديگري را تکفير نکنيد. اين مقام تنها متعلق به علماء است، اجازه ندهيد که عوام الناس آزادانه ترويج کنند. اگر به عنوان مثال 99 درصد احتمال کفر وجود دارد و يک درصد احتمال اسلام موجود است، باز هم مراقب باشيد. اين راه الازهر است.

از اين رو، هر ماه رمضان يک برنامه داريم که سني و شيعه از مناطق مختلف، از جمله سوريه و عراق دعوت مي شوند و اظهارات منع کشتن يکديگر را ابلاغ کنند، زيرا که شيعه و سني مسلمان هستند.

به جز کساني که قرآن و مسائل اساسي دين را انکار کرده اند، تکفير نکنيد. مسلماني که مي گويد زنا و شراب حلال است، مي تواند از دين خارج شود. اما مسلماني که زنا و مشروب را حرام مي داند؛ ولي آن کار را انجام مي دهد، در مسلمان بودن باقي مي ماند.

منبع: حوزه