نسخه موبایل
www.valiasr-aj .com
امام باقر سلام الله علیه در بینش اهل سنت
کد مطلب: 10045 تاریخ انتشار: 04 تير 1400 - 10:00 تعداد بازدید: 7352
مقالات » امامت ائمه
امام باقر سلام الله علیه در بینش اهل سنت

سیره و فضائل امام از دیدگاه علمای اهل سنت معاصرشان تا عصر حاضر

امام باقر سلام الله علیه در بینش اهل سنت

عبدالله بن عطاء (معاصر امام باقر سلام الله علیه):

عطار نیشابوری (متوفای 627 هـ):

ابن ابی الحدید (متوفای 655 هـ):

محی الدین نووی (متوفای 676 هـ):

ابن خلکان (متوفای 681 هـ):

رازی (متوفای 721 هـ):

ابن تیمیه (متوفای 728 هـ):

ذهبی (متوفای 748 هـ):

صفدی شافعی (متوفای 764 هـ):

یافعی (768 هـ):

ابن کثیر دمشقی (متوفای 774 هـ):

ابن حجر عسقلانی (متوفای 852 هـ):

بدر الدین عینی(متوفای 855 هـ):

ابن حجر هیثمی (متوفای 973 هـ):

شعرانی (متوفای 973 هـ):

متقی هندی (متوفای 975 هـ):

ابن عماد حنبلی (متوفاى1089هـ):

نتیجه:

امام باقر سلام الله علیه در بینش اهل سنت

وجود مقدس پنجمین حجت خدا در اول ماه رجب سال پنجاه و هفت هجری در شهر مدینه منوره دیده به جهان گشود. پدر گرامی آن حضرت وجود مقدس چهارمین امام، حضرت زین العابدین سلام الله علیه و مادر بزرگوار ایشان، فاطمه دختر امام مجتبی سلام الله علیهما بود. فلذا آن حضرت اولین کسی بودند که والدین گرامیشان هر دو فاطمی بودند. بعد از شهادت پدر گرامیشان در سال 95 هجری، سکان امامت و ولایت عالمیان به ایشان سپرده شد که نوزده سال و چند به طول کشید و سر انجام آن حضرت در هفتم ذی الحجة سال یک صد و چهارده توسط هشام بن عبدالملک به شهادت رسید و در کنار جد مادری خود یعنی امام حسن مجتبی سلام الله علیه و جد پدری خود امام سجاد سلام الله علیه در قبرستان بقیع به خاک سپرده شد.

در نوشته ای که در پیش روی شماست، به نظرات برخی از علمای اهل سنت پیرامون آن حضرت اشاره می شود.

عبدالله بن عطاء (معاصر امام باقر سلام الله علیه):

عبدالله بن عطاء از معاصرین حضرت چنین می گوید:

عن عبدالله بن عطاء قال ما رأیت العلماء عند أحد أصغر علما منهم عند أبی جعفر لقد رأیت الحکم عنده کأنه متعلم.

علماء و دانشمندان را پیش هیچ کسی کوچک تر از آنچه نزد ابو جعفر بودند، ندیدم. دیدم که حکم [بن عتیبه] مانند یک شاگرد در نزد او بود.

الأصبهانی، ابونعیم أحمد بن عبد الله (متوفاى430هـ)، حلیة الأولیاء وطبقات الأصفیاء، ج 3 ص 186 ، ناشر: دار الکتاب العربی - بیروت، الطبعة: الرابعة، 1405هـ..

ابن عساکر الدمشقی الشافعی، أبی القاسم علی بن الحسن إبن هبة الله بن عبد الله،(متوفاى571هـ)، تاریخ مدینة دمشق وذکر فضلها وتسمیة من حلها من الأماثل، ج 54 ص 278 ، تحقیق: محب الدین أبی سعید عمر بن غرامة العمری، ناشر: دار الفکر - بیروت - 1995.

ابن الجوزی الحنبلی، جمال الدین ابوالفرج عبد الرحمن بن علی بن محمد (متوفاى 597 هـ)، صفة الصفوة، ج 2 ص 110 ، تحقیق: محمود فاخوری - د.محمد رواس قلعه جی، ناشر: دار المعرفة - بیروت، الطبعة: الثانیة، 1399هـ – 1979م.

ابن کثیر الدمشقی، ابوالفداء إسماعیل بن عمر القرشی (متوفاى774هـ)، البدایة والنهایة، ج 9 ص 311 ، ناشر: مکتبة المعارف – بیروت.

عطار نیشابوری (متوفای 627 هـ):

عطار نیشابوری از ادباء و شعرای اهل سنت پیرامون امام باقر علیه السلام والصلاة چنین می نویسد:

آن حجت اهل معاملت آن برهان ارباب مشاهدت آن امام اولاد نبی آن گزیده احفاد علی آن صاحب باطن و ظاهر ابوجعفر محمد باقر رضی الله عنه به حکم آنکه ابتداء این طایفه از جعفر صادق کرده شد که از فرزندان مصطفی است علیه الصلوة و السلام ختم این طایفه هم برایشان کرده می‌آید گویند که کنیت او ابوعبدالله بود و او را باقر خواندندی مخصوص بود به دقایق علوم و لطایف اشارت و او را کرامات مشهور است به آیات باهر و براهین زاهر و می‌آرند در تفسیر این آیت که فمن یکفر بالطاغوت ویؤمن بالله فرموده است که بازدارنده تو از مطالعه حق طاغوت است بنگر تا چه محجوبی بدان حجاب ازوی بازمانده به ترک آن حجاب بگوی که به کشف ابدی برسی و محجوب ممنوع باشد و ممنوعی نباید که دعوی قربت کند.

نقلست که از یکی از خواص او پرسیدند که او شب چون می‌گذراند گفت: چون از شب لختی برود او از اوراد فارغ شود به آواز بلند گوید الهی و سیدی شب درآمد و ولایت تصرف ملوک بسر آمد و ستارگان ظاهر شدند وخلایق بخفتند و صوت مردمان بیارامید و مردم از در خلق رمیدند و بایستهای خود بنهفتند و بنوم درها فروبستند و پاسبانان برگماشتند و آنها که بدیشان حاجتی داشتند فرو گذاشتند بار خدایا تو زنده و پاینده و بیننده غنودن بر تو روانیست و آنکه ترا بدین صفت نداند هیچ نعمت را مقر نیست تو آن خداوندی که رد سائل بر تو روا نباشد آنکه دعا کند از مومنان بردرگاهست سایل را باز نداری بار خدایا چون مرگ و گور و حساب را یاد کنم چگونه از دنیا بهره پس از تو خواهم از آنکه ترا دانم و از تو جویم از آنکه ترا می‌خوانم راحتی درحال مرگ بی‌برگ و عیشی درحال حساب بی‌عفاب این می‌گفتی و می‌گریستی تا شبی او را کسی گفت: یا سیدی چند گوئی گفت: ای دوست یعقوب را یک یوسف گم شده چنان بگریست علیه السلام که چشمهایش سفید شد من ده کس از اجداد خود یعنی حسین و قبیله او را در کربلا گم کرده‌ام کم از آن کی در فراق ایشان دیده‌ها سفید کنم و این مناجات به عربی بود و بغایت فصیح اما ترک تطویل کرده معانی آنرا به پارسی آوردیم تا مکرر نشود و به جهت تبرک ختم کتاب را ذکر او کردیم این بگفت: وجان به حق تسلیم کرد رضی الله عنه و عن اسلافه و حشرنا الله مع اجداده و معه آمین یا رب العالمین و صلی الله علی خیر خلقه محمد و آله اجمعین و نجنا برحمتک یا ارحم الراحمین.

کدکنی نیشابوری، فرید الدین ابو حامد محمد بن ابوبکر ابراهیم بن اسحاق عطار ، تذکرة الاولیاء، ص 558-559، بی جا، بی تا.

ابن ابی الحدید (متوفای 655 هـ):

ابن ابی الحدید معتزلی از علمای اهل تسنن پیرامون آن حضرت می نویسد:

وهو سید فقهاء الحجاز ، ومنه ومن ابنه جعفر تعلم الناس الفقه ، وهو الملقب بالباقر ، باقر العلم ، لقبه به رسول الله صلى الله علیه وسلم ولم یخلق بعد ، وبشر به ، ووعد جابر بن عبد الله برؤیته ، وقال : ستراه طفلاً ، فإذا رأیته فأبلغه عنی السلام ، فعاش جابر حتى رآه ، وقال له ما وصی به.

او [امام باقر سلام الله علیه] بزرگ فقهاء اهل حجاز بود و از او و فرزندش جعفر مردم فقه را آموختند و به باقر ملقب گردید و او باقر علم بود و رسول خدا صلی الله علیه [آله] و سلم او را به باقر ملقب کرده و بعد از او کسی خلق نشد و و به او بشارت داده بود و به جابر وعده داد که او را می بیند و فرمودند: او را کودک می بینی. هنگامی که او را دیدی سلام مرا به او ابلاغ کن و جابر زنده بود تا او [امام باقر سلام الله علیه] را دید و آنچه به او وصیت شده بود را به ایشان عرضه داشت.

إبن أبی‌الحدید المدائنی المعتزلی، ابوحامد عز الدین بن هبة الله بن محمد بن محمد (متوفاى655 هـ)، شرح نهج البلاغة، ج 15 ص 164 ، تحقیق: محمد عبد الکریم النمری، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت / لبنان، الطبعة: الأولى، 1418هـ - 1998م.

محی الدین نووی (متوفای 676 هـ):

وی که از بزرگان شافعی مذهب اهل سنت می باشد، پیرامون آن حضرت چنین می نگارد:

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب رضی الله عنهم القرشی الهاشمی المدنی أبو جعفر المعروف بالباقر سمی بذلک لأنه بقر العلم ای شقه فعرف أصله وعلم خفیه ... وهو تابعی جلیل إمام بارع مجمع على جلالته معدود فی فقهاء المدینة وأئمتهم.

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب که رضوان خدا بر آنان باد از قبیله بنی هاشم و از قریش، از اهالی مدینه می باشد. [کنیه ایشان] ابو جعفر معروف به باقر و به این اسم نامیده شد چرا که علم را شکافت و او اصل علم و علوم مخفی را می شناخت ... او از تابعین و فردی با عظمت و امامی ماهر و بر جلالتش اجماع وجود دارد جزو فقها و امامان مدینه شمرده می شد.

النووی الشافعی، محیی الدین أبو زکریا یحیى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، تهذیب الأسماء واللغات، ج 1 ص 103 ، تحقیق: مکتب البحوث والدراسات، ناشر: دار الفکر - بیروت، الطبعة: الأولى، 1996م.

النووی الشافعی، محیی الدین أبو زکریا یحیى بن شرف بن مر بن جمعة بن حزام (متوفاى676 هـ)، شرح النووی علی صحیح مسلم، ج 1 ص 102 ، ناشر: دار إحیاء التراث العربی - بیروت، الطبعة الثانیة، 1392 هـ..

ابن خلکان (متوفای 681 هـ):

ابن خلکان شافعی پیرامون عظمت امام باقر سلام الله علیه می نویسد:

محمد الباقر أبو جعفر محمد بن زین العابدین علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب رضی الله عنهم أجمعین الملقب الباقر أحد الأئمة الاثنی عشر فی اعتقاد الإمامیة وهو والد جعفر الصادق.

کان الباقر عالما سیدا کبیرا وإنما قیل له الباقر لأنه تبقر فی العلم أی توسع.

محمد باقر [کنیه ایشان] ابوجعفر و محمد بن زین العابدین علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب که رضوان خدا بر آنان باد می باشد که ملقب به باقر گردید. او یکی از ائمه دوزاده گانه در اعتقاد شیعه هست و او پدر جعفر صادق است.

[امام] باقر [سلام الله علیه] فردی عالم و آقایی بزرگ و به او باقر گفته می شد چرا که در علم وسعتی ایجاد کرده بود.

إبن خلکان، ابوالعباس شمس الدین أحمد بن محمد بن أبی بکر (متوفاى681هـ)، وفیات الأعیان و انباء أبناء الزمان، ج 4 ص 174 ، تحقیق احسان عباس، ناشر: دار الثقافة - لبنان.

رازی (متوفای 721 هـ):

رازی از علمای ادیب اهل سنت در ذیل ماده ب ق ر چنین می نویسد:

و التبقر التوسع فی العلم ومنه محمد الباقر لتبقره فی العلم.

تبقر یعنی ایجاد وسعت در علم و از همین باب است که به محمد، باقر گفته می شود چرا که او در علم وسعت ایجاد کرد.

الرازی، محمد بن أبی بکر بن عبدالقادر، (متوفای 721هـ)، مختار الصحاح، ج 1 ص 24 ، الطبعة : طبعة جدیدة ، تحقیق : محمود خاطر، دار النشر : مکتبة لبنان ناشرون - بیروت - 1415 – 1995.

ابن تیمیه (متوفای 728 هـ):

ابن تیمیه حرانی پیرامون امام باقر صلوات الله و سلامه علیه چنین اعتراف می کند:

ابو جعفر محمد بن على من خیار اهل العلم والدین وقیل: انما سمی الباقر لانه بقر العلم.

ابوجعفر محمد بن على از بهترین هاى اهل علم و دین بود. گفته شده او را باقر نامیدند زیرا علم را شکافت.

ابن تیمیه الحرانی الحنبلی، ابوالعباس أحمد عبد الحلیم (متوفاى 728 هـ)، منهاج السنة النبویة، ج 4 ص 50 ، تحقیق: د. محمد رشاد سالم، ناشر: مؤسسة قرطبة، الطبعة: الأولى، 1406هـ..

ذهبی (متوفای 748 هـ):

ذهبی از استوانه های علمی اهل سنت نیز امام باقر سلام الله علیه را چنین معرفی می کند:

ابنه أبو جعفر الباقر هو السید الإمام أبو جعفر محمد بن علی بن الحسین بن علی العلوی الفاطمی المدنی ولد زین العابدین ... وکان أحد من جمع بین العلم والعمل والسؤدد والشرف والثقة والرزانة وکان أهل للخلافة ... وشهرأبو جعفر بالباقر من بقر العلم أی شقه فعرف اصله وخفیه ولقد کان أبو جعفر إماما مجتهدا تالیا لکتاب الله کبیر الشأن.

فرزند او [امام سجاد سلام الله علیه] آقا و امام، ابوجعفر محمد بن علی بن الحسین بن علی علوی و فاطمی و از اهالی مدینه و فرزند زین العابدین بود ... و تنها کسی بود که بین علم و عمل و سیادت و شرافت و اعتماد و وقار را جمع کرده بود ... ابوجعفر به باقر مشهور گردید چرا که در علم وسعتی ایجاد کرده بود و او اصل علم و علوم مخفی را می شناخت و ابوجعفر امامی مجتهد و تالی کتاب خداوند بزرگ بود.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سیر أعلام النبلاء، ج 4 ص 401-402 ، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، محمد نعیم العرقسوسی، ناشر: مؤسسة الرسالة - بیروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

وی در جایی دیگر در ضمن نام بردن تک تک نام ائمه سلام الله علیهم اجمعین، پیرامون نام مبارک امام باقر سلام الله علیه چنین می نویسد:

وکذلک ابنه أبو جعفر الباقر سید امام فقیه یصلح للخلافة.

و فرزند او ابو جعفر باقر آقا، پیشوایی فقیه که صلاحیت خلافت را داشت.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، سیر أعلام النبلاء، ج 13 ص 120 ، تحقیق: شعیب الأرنؤوط، محمد نعیم العرقسوسی، ناشر: مؤسسة الرسالة - بیروت، الطبعة: التاسعة، 1413هـ.

و در کتاب تذکرة الحفاظ نیز چنین می نویسد:

أبو جعفر الباقر محمد بن علی بن الحسین الإمام الثبت الهاشمی العلوی المدنی أحد الأعلام ... وکان سید بنی هاشم فی زمانه اشتهر بالباقر من قولهم بقر العلم یعنی شقه فعلم أصله وخفیه وقیل أنه کان یصلی فی الیوم واللیلة مائة وخمسین رکعة.

ابو جعفر باقر محمد بن علی بن الحسین؛ پیشوایی پایدار، و از بنی هاشم، علوی و از اهالی مدینه و یکی از بزرگان بود ... او بزرگ بنی هاشم در زمان خویش بوده و به باقر مشهور شد و از کلام علماء که می گویند: بقر العلم یعنی علم را شکافت اصل علم و علوم مخفی را می شناخت و گفته شده که او در روز و شب یکصد و پنجاه رکعت نماز می خوانده است.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى 748 هـ)، تذکرة الحفاظ، ج 1 ص 124-125 ، ناشر: دار الکتب العلمیة – بیروت، الطبعة: الأولى.

وی در تاریخ الاسلام می نویسد:

محمد بن علی بن الحسین ع ابن علی بن أبی طالب الهاشمی العلوی ، أبو جعفر الباقر سید بنی هاشم فی زمانه.

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب از بنی هاشم، علوی [کنیه او] ابو جعفر باقر و بزرگ بنی هاشم در زمان خود بود.

الذهبی الشافعی، شمس الدین ابوعبد الله محمد بن أحمد بن عثمان (متوفاى748 هـ)، تاریخ الإسلام ووفیات المشاهیر والأعلام، ج 7 ص 462-463 ، تحقیق: د. عمر عبد السلام تدمرى، ناشر: دار الکتاب العربی - لبنان/ بیروت، الطبعة: الأولى، 1407هـ - 1987م.

صفدی شافعی (متوفای 764 هـ):

وی نیز در کتاب الوافی بالوفیات چنین می نویسد:

الباقر رضی الله عنه محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب رضی الله عنهم أبو جعفر الباقر سید بنی هاشم فی وقته ... وکان أحد من جمع العلم والفقه والدیانة والثقة والسودد وکان یصلح للخلافة وهو أحد الأئمة الإثنی عشر الذین یعتقد الرافضة عصمتهم وسمی بالباقر لأنه بقر العلم أی شقه فعرف أصله وخفیه.

[امام] باقر [سلام الله علیه]، محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب که رضوان خدا بر آنان باد می باشد. [کنیه ایشان] ابو جعفر باقر می باشد و بزرگ بنی هاشم در زمان خودش بود ... و تنها کسی بود که علم و دین و اعتماد و سیادت را در خود جمع کرده و یکی از ائمه دوزاده گانه ای است که شیعه به عصمت آنان معتقدند و به باقر نامیده شد چرا که علم را شکافت و او اصل علم و علوم مخفی را می شناخت.

الصفدی، صلاح الدین خلیل بن أیبک (متوفاى764هـ)، الوافی بالوفیات، ج 4 ص 77 ، تحقیق أحمد الأرناؤوط وترکی مصطفى، ناشر: دار إحیاء التراث - بیروت - 1420هـ- 2000م.

یافعی (768 هـ):

یافعی شافعی در حوادث سال یک صد و چهارده می نویسد:

وفیها توفى أبو جعفر الباقر محمد بن زین العابدین على بن الحسین بن على بن ابى طالب رضوان الله علیهم أحد الائمة الاثنى عشر فی اعتقاد الامامیة وهو والد جعفر الصادق لقب بالباقر لانه بقر العلم أی شقه وتوسع فیه ومنه.

در این سال، ابو جعفر باقر محمد بن زین العابدین على بن الحسین بن على بن ابى طالب که رضوان خدا بر آنان باد وفات یافت. او یکی از ائمه دوزاده گانه در اعتقاد شیعه هست و او پدر جعفر صادق است و به باقر ملقب گردید چرا که او علم را شکافت و در علم وسعتی ایجاد کرد.

الیافعی، ابومحمد عبد الله بن أسعد بن علی بن سلیمان (متوفاى768هـ)، مرآة الجنان وعبرة الیقظان، ج 1 ص 247 ، ناشر: دار الکتاب الإسلامی - القاهرة - 1413هـ - 1993م.

ابن کثیر دمشقی (متوفای 774 هـ):

ابن کثیر سلفی از برجسته ترین شاگردا ابن تیمیه حرانی باقر العلوم سلام الله علیه را چنین می ستاید:

وهو محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب القرشی الهاشمی أبو جعفر الباقر وأمه أم عبد الله بنت الحسین بن علی وهو تابعی جلیل کبیر القدر کثیرا أحد اعلام هذه الامة علما وعملا وسیادة وشرفا.

او محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب القرشی از قبیله بنی هاشم بود. أبو جعفر باقر و مادرش، ام عبدالله دختر حسین بن علی بوده است. او [امام باقر سلام الله علیه] ار تابعین بسیار جلیل القدر و یکی از بزرگان این امت از حیث علم و عمل و سیادت و شرف بود.

ابن کثیر الدمشقی، ابوالفداء إسماعیل بن عمر القرشی (متوفاى774هـ)، البدایة والنهایة، ج 9 ص 309 ، ناشر: مکتبة المعارف – بیروت.

ابن حجر عسقلانی (متوفای 852 هـ):

ابن حجر عسقلانی نیز امام باقر سلام الله علیه را فردی فاضل و مورد اعتماد می داند چنان چه می نویسد:

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب أبو جعفر الباقر ثقة فاضل.

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب أبو جعفر باقر فردی مورد اعتماد و صاحب فضل است.

العسقلانی الشافعی، أحمد بن علی بن حجر ابوالفضل (متوفاى852هـ)، تقریب التهذیب، ج 1 ص 497 ، تحقیق: محمد عوامة، ناشر: دار الرشید - سوریا، الطبعة: الأولى، 1406 - 1986.

او در تهذیب التهذیب تفصیل اقوال علمای اهل سنت پیرامون آن حضرت را چنین نقل می کند:

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب الهاشمی أبو جعفر الباقر ... قال بن سعد کان ثقة کثیر الحدیث ... وقال العجلی مدنی تابعی ثقة وقال بن البرقی کان فقیها فاضلا وذکره النسائی فی فقهاء أهل المدینة من التابعین.

محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب، از قبیله بنی هاشم ابو جعفر باقر بود ... ابن سعد در مورد او گفته: فردی مورد اعتماد و بسیار حدیث از او نقل شده است ... عجلی پیرامون ایشان گفته است: از تابعین اهالی مدینه و مورد اعتماد بود و ابن برقی گفته است: او فردی فقیه و صاحب فضل بود و نسائی ایشان را جزو تابعینی که فقیه مدینه بوده برشمرده است.

العسقلانی الشافعی، أحمد بن علی بن حجر ابوالفضل (متوفاى852هـ)، تهذیب التهذیب، ج 9 ص 311 ، ناشر: دار الفکر - بیروت، الطبعة: الأولى، 1404 - 1984 م.

بدر الدین عینی(متوفای 855 هـ):

وی نیز حضرت باقر سلام الله علیه را چنین معرفی می کند:

واما محمد بن علی فهو : محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب ، رضی الله تعالى عنهم أجمعین ، الهاشمی المدنی ، أبو جعفر المعروف : بالباقر ، سمی به لأنه بقر العلم أی : شقه بحیث عرف حقائقه ، وهو أحد الأعلام التابعین الأجلاء.

محمد بن علی: او محمد بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب که رضوان خدا بر آنان باد می باشد. از قبیله بنی هاشم و از اهالی مدینه بود. [کنیه ایشان] ابو جعفر معروف به باقر و به این اسم نامیده شد چرا که علم را شکافت چرا که حقایق علم را می شناخت و او یکی از بزرگان تابعین بود.

العینی الغیتابی الحنفی، بدر الدین ابومحمد محمود بن أحمد (متوفای 855هـ)، عمدة القاری شرح صحیح البخاری، ج 3 ص 52 ، ناشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت.

وی همچنین در مغانی الأخیار چنین می نویسد:

محمد بن على بن الإمام الحسین بن على بن أبى طالب الإمام: أبو جعفر الباقر، علیه السلام، ثقة، فاضل.

امام محمد بن على بن الإمام الحسین بن على بن أبى طالب [کنیه اشان] ابو جعفر باقر علیه السلام و فردی مورد اعتماد و دارای فضل بود.

العینى، أبو محمد محمود بن أحمد بن موسى بن أحمد بن حسین الغیتابى الحنفى بدر الدین (متوفاى855هـ) ،‌ مغانى الأخیار، ج 6 ص 62 ، دار النشر: طبق برنامه الجامع الکبیر.

ابن حجر هیثمی (متوفای 973 هـ):

ابن حجر هیثمی متعصب پیرامون امام باقر سلام الله علیه چنین می نویسد:

أبو جعفر محمد الباقر سمی بذلک من بقر الأرض أی شقها وأثار مخبئاتها ومکامنها فکذلک هو أظهر من مخبئات کنوز المعارف وحقائق الأحکام والحکم واللطائف ما لا یخفى إلا على منطمس البصیرة أو فاسد الطویة السریرة ومن ثم قیل فیه هو باقر العلم وجامعه وشاهر علمه وعمرت أوقاته بطاعة الله وله من الرسوخ فی مقامات العارفین ما تکل عنه ألسنة الواصفین وله کلمات کثیرة فی السلوک والمعارف لا تحتملها هذه العجالة وکفاه شرفا أن ابن المدینی روى عن جابر أنه قال له وهو صغیر رسول الله صلى الله علیه وسلم یسلم علیک فقیل له وکیف ذاک قال کنت جالسا عنده والحسین فی حجره وهو یداعبه فقال: یا جابر یولد له مولود اسمه علی إذا کان یوم القیامة نادى مناد لیقم سید العابدین فیقوم ولده ثم یولد له ولد اسمه محمد فإن أدرکته یا جابر فأقرئه منی السلام.

لقب باقر برای ابو جعفر محمد باقر برگرفته از شکافتن زمین و بیرون آوردن گنج های پنهان آن است، بدین جهت که او از گنج های پنهان معارف و حقایق احکام آن قدر آشکار ساخت که جز بر افراد بی بصیرت و دل های ناپاک پوشیده نیست و از این جاست که وی را شکافنده و جامع دانش و نشر دهنده و بر افرازنده ی علم خویش نامیده اند. و برای او از استواری و ثبات در مراحل سلوکِ عرفانی منزلتی است که وصف کنندگان از بیان آن عاجزند و در زمینه ی این سلوک و معارف دارای کلمات فراوانی است که فرصت، مجال طرح آن را نمی دهد. و در شرافت وی همین بس که ابن مدینی از جابر به ان حضرت در حالی که از نظر سن کوچک بود عرضه داشت: رسول خدا صلی الله علیه [و آله] و سلم به تو سلام رساند. حضرت فرمود: چگونه؟ جابر پاسخ داد: روزی حضر رسول خدا صلی الله علیه و آله بودم که [امام] حسین [سلام الله علیه] در دامان ایشان بود و پیامبر با ایشان شوخی می کرد و به من فرمود: ای جابر؛ از او (امام حسین سلام الله علیه) فرزندی متولد می شود که نامش علی است که روز قیامت منادی صدا می زند: زین العابدین بایستد سپس فرزند او [امام حسین سلام الله علیه یعنی امام باقر علیه السلام] می ایستد و سپس فرزندی از او متولد می شود که نام او محمد بوده واگر او را درک کردی سلام مرا به او برسان.

الهیثمی، ابوالعباس أحمد بن محمد بن علی ابن حجر (متوفاى973هـ)، الصواعق المحرقة علی أهل الرفض والضلال والزندقة، ج 2 ص 586 ، تحقیق: عبد الرحمن بن عبد الله الترکی - کامل محمد الخراط، ناشر: مؤسسة الرسالة - لبنان، الطبعة: الأولى، 1417هـ - 1997م.

شعرانی (متوفای 973 هـ):

وی نیز در ضمن کسانی که در روش قرآن و سنت بوده اند امام باقر سلام الله علیه را ذکر و چنین می نویسد:

ومنهم أبو جعفر محمد الباقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن علی بن أبی طالب رضی الله عنهم أجمعین قال الثوری رحمه الله تعالى ، سمی بالباقر لأنه ؛ بقر العلم أی شقه ، فعرف أصله وعرف خفیه.

و از آن جمله، ابو جعفر محمد باقر بن علی زین العابدین بن الحسین بن علی بن أبی طالب که رضوان خدا بر آنان باد می باشد. ثوری می گفت: به باقر نام گذاری شد چرا که علم را شکافت و او اصل علم و علوم مخفی را می شناخت.

الشعرانی، أبو المواهب عبد الوهاب بن أحمد بن علی المعروف بالشعرانی (متوفای 973هـ)، الطبقات الکبرى المسماة بلواقح الأنوار فی طبقات الأخیار، ج 1 ص 49 ، تحقیق: خلیل المنصور، دار النشر: دار الکتب العلمیة بیروت، الطبعة: الأولى1418هـ-1997م.

متقی هندی (متوفای 975 هـ):

متقی هندی پیرامون جلالت باقر العلوم سلام الله علیه چنین می نگارد:

محمد بن علی بن الحسین هو الإمام الجلیل الهاشمی المدنی أبو جعفر الباقر.

محمد بن علی بن الحسین او امامی والا مقام، از بنی هاشم و مدینه ابو جعفر باقر بود.

الهندی، علاء الدین علی المتقی بن حسام الدین (متوفاى975هـ)، کنز العمال فی سنن الأقوال والأفعال، ج 14 ص 14 ح 37859 ، تحقیق: محمود عمر الدمیاطی، ناشر: دار الکتب العلمیة - بیروت، الطبعة: الأولى، 1419هـ - 1998م.

ابن عماد حنبلی (متوفاى1089هـ):

ابن عماد حنبلی در حوادث سال یکصد و چهارده می نویسد:

وفیها توفی السید أبو جعفر محمد الباقر بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب ولد سنة ست وخمسین من الهجرة ... وکان من فقهاء المدینة وقیل له الباقر لأنه بقر العلم أی شقه وعرف أصله وخفیه وتوسع فیه.

در این سال آقا، ابو جعفر محمد باقر بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب وفات یافت. او در سال پنجاه و شش هجری به دنیا آمد. او از فقهاء مدینه بود و به او باقر گفته می شد چرا که علم را شکافته و اصل علم و علوم مخفی را می شناخت و وسعتی در علم ایجاد کرده بود.

العکری الحنبلی، عبد الحی بن أحمد بن محمد (متوفاى1089هـ)، شذرات الذهب فی أخبار من ذهب، ج 1 ص 149 ، تحقیق: عبد القادر الأرنؤوط، محمود الأرناؤوط، ناشر: دار بن کثیر - دمشق، الطبعة: الأولی، 1406هـ.

نتیجه:

شناخت واقعی انوار مقدس اهل بیت عصمت و طهارت و حجت های خداوند یگانه سلام الله علیهم اجمعین بر روی زمین جز با کسب معرفت از درگاه آن بزرگوران مقدور نیست و آنچه در پیش روی شما قرار گرفت، تنها برخی از نظرات علمای اهل تسنن پیرامون مقام والای پنجمین خوشید عالم تاب هدایت، حضرت باقرالعلوم صلوات الله و سلامه علیه بود.

گروه پاسخ به شبهات

موسسه تحقیقاتی حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف



Share
1 | ریکا | Iran - Sanandij | 09:58 - 19 شهريور 1395 |
0
 
 
1
پاسخ نظر
ابن کثیر دمشقی:
ام عبدالله دختر حسین بن علی بود!!!!!!!!!!!

پاسخ:
با سلام
دوست گرامی
ممکن است در کتاب البداية والنهاية تصحیف صورت گرفته باشد والا در منابع اهل سنت و شیعه به این صورت نقل شده است «ام عبد الله بنت الحسن بن علی بن أبي طالب»
که مادر امام باقر علیه السلام از فرزندان امام حسن علیه السلام بوده است
در طبقات آمده است:
ومحمدا أبا جعفر الفقيه وعبد الله وأمهم أم عبد الله بنت الحسن بن علي بن أبي طالب
الطبقات الكبرى ج 5 ص 211
در نسب قریش نیز نقل شده است:
ليس له عقب ؛ ومحمد بن علي ، وهو أبو جعفر ، توفي بالمدينة ، قالوا : سنة 114 ؛ وعبد الله بن علي ؛ وأمهم : أم عبد الله بنت الحسن بن علي بن أبي طالب
نسب قريش ج 2 ص 59
در تاریخ یقوبی نیز نقل شده است:
أبي جعفر محمد بن علي
وتوفي أبو جعفر محمد بن علي بن الحسين بن علي بن أبي طالب وأمه أم عبد الله بنت الحسن بن علي بن أبي طالب سنة 117 وسنه ثمان وخمسون سنة
تاريخ اليعقوبي ج 2 ص 320
در روایات و منابع شیعه نیز آمده است
مَوْلِدِ أَبِي جَعْفَرٍ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ ع‏ وُلِدَ أَبُو جَعْفَرٍ ع سَنَةَ سَبْعٍ وَ خَمْسِينَ وَ قُبِضَ ع سَنَةَ أَرْبَعَ عَشْرَةَ وَ مِائَةٍ وَ لَهُ سَبْعٌ وَ خَمْسُونَ سَنَةً وَ دُفِنَ بِالْبَقِيعِ بِالْمَدِينَةِ فِي الْقَبْرِ الَّذِي دُفِنَ فِيهِ أَبُوهُ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ ع وَ كَانَتْ أُمُّهُ أُمَ‏ عَبْدِ اللَّهِ‏ بِنْتَ‏ الْحَسَنِ‏ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِمُ السَّلَامُ
الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏1 ؛ ص469
موفق باشید
گروه پاسخ به شبهات
   
* نام:
* پست الکترونیکی:
* متن نظر :