2024 December 13 - جمعه 23 آذر 1403
درباره ما
بخش رجال
علم رجال یکی از معیارهای اصلی شناخت راویان حدیث و ابزاری کار آمد برای اعتبارسنجی روایات موجود در منابع حدیثی و روائی است. تاریخ فقه و فقاهت، در گذشته خود، شاهد تاثیر فراوان این علم در تنقیح و پالایش روایات و احادیث نبوی صلی الله علیه و آله و روایات ائمه اطهار علیهم السلام بوده و علماء و فقهای دین و برجستگان رجال، به کمک این علم، توانستند راویان ثقه و غیر ثقه، ونیز ضعیف و غیر ضعیف را از هم باز شناخته و راویان دروغین و غالیان افراط گرا و تحریف کنندگان مُفتر را شناسایی نمایند و مجموعه روایی شیعه را از شائبه کذب و تحریف و افترا بزدایند، و ابزاری توانمند برای استنباط و استخراج احکام اصلی و فرعی شرعی از آن، فراهم سازند و بدین‌وسیله به آراء و فتاوی استوار و واقع نما دست یابند.

آیت الله حسینی قزوینی با حضور در دروس خارج فقه و اصول و نیاز به پژوهش‌های بنیادی و عمیق در احادیث از یک طرف و از طرف دیگر تحقیقات حدیثی ایشان در مباحث امامت و ولایت با خلأهای در مباحث علم رجال مواجه شدند لذا در اولین روزهای سال 71 که موسسه را تأسیس نمودند همراه با بخش حدیث پژوهی، بخش رجال را نیز تشکیل تا ضمن توجه به سند روایات در حدیث پژوهی برای رفع مشکلات کتب رجالی نیز گام‌های برداشته باشند لذا بخش رجال با چهار گروه فعالیت خود را آغاز کرد:
1 – گروه هوية الراوي : با توجه به اینکه عمده کتب رجالی موجود شرح حال اجمالی در حد مکانت راویان احادیث فقهی بود و کمتر به مباحثی مانند مترادفات ، سال ولادت و وفات ، معاصرت آنان با ائمه (علیهم السلام) پرداخته شده بود و در خصوص راویان احادیث امامت و ولایت و راویان احادیث معارفی کار تحقیقاتی یا انجام نشده بود یا خیلی ضعیف لذا عمده راویان احادیث معارفی و مباحث امامت و ولایت مهمل یا مجهول بودند که در علم رجال این راویان ضعیف شمرده می شدند و حکم به ضعف روایت داده می شد ، که با تحقیقات همه جانبه ی گروه رجال که با اشراف مستقیم حضرت استاد انجام می داد عمده این روایان شناخته شدند و روایات زیادی از ضعف خارج می‌شوند.

2– گروه دراسات في أسانيد کتب الروائية : با بررسی انجام شده در اسانید کتب اصلی و منابع اولیه حدیث شیعه یعنی کتاب کافی ، تهذیب ، استبصار و من لا یحضره الفقیه گروه به این نتیجه رسید که در برخی اسانید تحریف یا ارسال واقع شده است لذا کار پژوهشی در اسانید کتب روایی را آغاز کردند و تمامی روایات سند به سند مورد کنکاش علمی قرار گرفت و فیش‌برداری گردید که در صورت اتمام کار پژوهشی این اثر در 40 جلد منتشر می‌گردد.

3 - گروه إحياء تراث رجالی شيعه : از آنجا که آثار مهمی از رجال شیعه تک چاپی یا چاپ سنگی و بعضی نیز دستخط بود گروه احیا کار باز پژوهشی روی این آثار را آغاز کرد و کتاب :
1 - سماء المقال در 2 جلد.
2 - کتاب الجامع فی الرجال در 12 جلد .
3 - رجال علامه در 2 جلد منتشر گردید و آثار دیگری نیز در دست احیا و تحقیق می‌باشد.

4 –پژوهش‌های رجالی مستقل که در تا بحال در خصوص راویان شیعه انجام نشده بود مانند:
1 - وفیات روات که به شناسایی سال ولادت و وفات راویان می پردازد و در بحث ارسال و تحمل حدیث بسیار حائز اهمیت می‌باشد
2 - ضبط اسماء الروات با توجه به بعد زمانی و تفاوت لهجه ها در زبان عربی تلفظ صحیح کلمات بسیار اهمیت دارد و حتی بابُل و بابِل که دو شهر جداگانه هستند بعضی از اسامی با ضبط‌های متفاوت دو راوی جداگانه می‌باشند که 70 در صد کار پژوهشی این اثر در 2 جلد انجام شده ست