بسم الله الرحمن الرحيم
متاسفانه در هفته هاي گذشته شاهد بوديم که گروهک تروريستي داعش اقدام به اعمال ناروايي کرد که موجب آزرده شدن همه مسلمانان و حتي غير مسلمان شد. جنايتي که تاريخ آن را فراموش نخواهد کرد. سوزاندن خلبان مسلمان اردني با وضعيتي فجيع که هر انسان آزاده اي با ديدن تصاوير آن آزرده خواهد شد.
آنها در حالي با وقاحت تمام اين کار را به اسلام نسبت مي دهند و از جملات و نظرات تئوريسين فکري خود ابن تيميه حراني در تاييد خود استفاده مي کنند که در روايات صريحي از پيامبر از اين قبیل شکنجه نهي شده است.
البته ما با مطالعه تاريخ اسلام مواردي از اين اقدامات را مي بينيم که برخي از صحابه پيامبر دست به چنين اعمالي زده اند اما بر اساس مباني دين مبين اسلام و شواهد تاريخي، اعمال ايشان هرگز مطابق موازين اسلامي نبوده است و اسلام از اين رفتار مبرا مي باشد.
در اين نوشته ي مختصر، اشاره اي کوتاه به اين مطلب براساس منابع اهل سنت مي کنيم تا ريشه هاي تاريخي اين مسئله بر همگان روشن گردد.
استناد به فتواي ابن تيميه :
وهابيون براي توجيه کار خود به فتوايي از ابن تيميه استناد کرده و جوازي براي اين اعمال شنيع خود ابداع مي کنند .
در کتاب المستدرك على مجموع فتاوى شيخ الإسلام آمده است :
فالمثلة حق لهم، فلهم فعلها للاستيفاء وأخذ الثأر، ولهم تركها، الصبر أفضل، وهذا حيث لا يكون في التمثيل بهم زيادة في الجهاد ولا نكال لهم عن نظيرها، فأما إن كان في التمثيل السائغ لهم دعاء إلى الإيمان أو زجر لهم عن العدوان فإنه هنا من إقامة الحدود والجهاد المشروع، ولم تكن القصة في أحد كذلك
ترجمه :
استاد و شيخ ما(ابن تيميه) گفته است که : (مسلمانان) مثله کردن حقشان است و مي توانند آن را انجام دهند براي انتقام گرفتن و گرفتن حقشان و البته مي توانند اين کار را ترک کنند که صبر کردن بهتر است . اين هنگامي است که در مثله کردن زيادتي بر جهاد نداشته باشد و اشکالي نيست بر آنان که نظير مثله کردن را انجام دهند . پس هنگامي که در مثله کردني که شايع و جاري است، دعوت آنان به ايمان باشد يا دور کردن آنان از دشمني باشد، پس آن اقامه حدود و جهاد مشروع است ولي در قضيه احد چنين نمي باشد .
المستدرك على مجموع فتاوى شيخ الإسلام المؤلف: تقي الدين أبو العباس أحمد بن عبد الحليم بن تيمية الحراني المتوفى: 728هـ ، جمعه ورتبه وطبعه على نفقته: محمد بن عبد الرحمن بن قاسم المتوفى: 1421هـ ، الطبعة: الأولى، 1418 هـ
همچنين ابن مفلح مقدسي، از بارزترين شاگردان ابن تيميه به نقل از استاد خود يعني ابن تيميه نيز به مطلب اشاره مي كند .
قال شَيْخُنَا الْمُثْلَةُ حَقٌّ لهم فَلَهُمْ فِعْلُهَا لِلِاسْتِيفَاءِ وَأَخْذِ الثَّأْرِ وَلَهُمْ تَرْكُهَا وَالصَّبْرُ أَفْضَلُ وَهَذَا حَيْثُ لَا يَكُونُ في التَّمْثِيلِ بِهِمْ زِيَادَةٌ في الْجِهَادِ وَلَا يَكُونُ نَكَالًا لهم عن نَظِيرِهَا فَأَمَّا إذَا كان في التَّمْثِيلِ الشَّائِعِ دُعَاءٌ لهم إلَى الْإِيمَانِ أو زَجْرٌ لهم عن الْعُدْوَانِ فإنه هُنَا من إقَامَةِ الْحُدُودِ وَالْجِهَادِ الْمَشْرُوعِ ولم تَكُنْ الْقِصَّةُ في أُحُدٍ كَذَلِكَ
الفروع وتصحيح الفروع ، ج 6 ص 203 ، اسم المؤلف: محمد بن مفلح المقدسي أبو عبد الله الوفاة: 762 ، دار النشر : دار الكتب العلمية - بيروت - 1418 ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : أبو الزهراء حازم القاضي
اما این مسئله فقط در فتاوای ابن تیمیه یافت نمی شود و با نگاهی به تاریخ در میابیم که افراد دیگری نیز اقدام به این کار کرده اند که در ذیل به نمونه هایی اشاره می گردد:
سوزاندن اهل ردة توسط خالد بن وليد :
يكي ازجناياتي که توسط خالد بن وليد انجام و در سطور تاريخ ثبت شده است، سوزاندن اهل رده توسط وي بوده است .
شمس الدين ذهبي، از استوانه هاي علمي اهل سنت پيرامون اين قضيه مي نويسد :
فأمر خالد بالحظر أن تبنى ثم أوقد فيها النيران وألقى الأسارى فيها
ترجمه :
خالد دستور داد تا حفره اي بنا شود و در آن آتش افروخته و اسيران را در آن انداختند .
تاريخ الإسلام ووفيات المشاهير والأعلام ، ج 3 ص 31 ، اسم المؤلف: شمس الدين محمد بن أحمد بن عثمان الذهبي الوفاة: 748هـ ، دار النشر : دار الكتاب العربي - لبنان/ بيروت - 1407هـ - 1987م ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : د. عمر عبد السلام تدمرى
حتي محمد بن عبدالوهاب نيز به عملي شنيع از خالد بن وليد اشاره كرده و مي نويسد :
وصاح خالد: لا يطبخن رجلٌ قدراً، ولا يسخنن ماء، إلاّ وأثفيته رأس رجلٍ .
ترجمه :
وخالد فرياد زد : هيچ کسي حق پختن غذا را ندارد و آبي را داغ نکند مگر آنکه پايه هاي آتش سر مردي باشد .
مختصر سيرة الرسول صلى الله عليه وسلم ، ص 398 ، اسم المؤلف: الإمام محمد بن عبد الوهاب ، دار النشر : وزارة الشئون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد - المملكة العربية السعودية - 1418هـ ، الطبعة : الأولى
وي در صفحه بعد از همان کتاب به سوزاندن اهل رده توسط خالد بن وليد اشاره کرده و مي نويسد :
وأمر خالد بالحظائر أن تبنى، ثم أوقد فيها النّار، ثم أمر بالأسرى فألقيت فيها. فألقى فيها يومئذٍ حامية بن سبيع الذي استعمله رسول الله ـ صلّى الله عليه وسلّم ـ على صدقات قومه.
ترجمه :
خالد دستور داد تا حفره اي بنا شود و در آن آتش افروخته و اسيران را در آن انداختند . آن روز حامية بن سبيع را درون آتش انداخت، همان کسي که رسول خدا او را براي جمع آوري صدقات از قبيله اش فرستاده بود .
مختصر سيرة الرسول صلى الله عليه وسلم ، ص 398 ، اسم المؤلف: الإمام محمد بن عبد الوهاب ، دار النشر : وزارة الشئون الإسلامية والأوقاف والدعوة والإرشاد - المملكة العربية السعودية - 1418هـ ، الطبعة : الأولى
همچنين عبدالرزاق صنعاني، دانشمند پر آوازه اهل سنت با سند صحيح که همه راويان آن، روات بخاري و مسلم هستند، و همچنين بدرالدين عيني در عمدة القاري نيز مي نويسند :
عبد الرزاق عن معمر عن هشام بن عروة عن أبيه قال حرق خالد بن الوليد ناسا من أهل الردة فقال عمر لأبي بكر أتدع هذا الذي يعذب بعذاب الله فقال أبو بكر لا أشيم سيفا سله الله على المشركين
ترجمه :
خالد بن وليد مردمي از اهل ردة را به آتش كشيد . عمر به ابوبکر گفت : آيا کسي که به عذاب مختص خداوند عذاب مي کند را رها کرده اي ؟ ابوبکر گفت : من شمشيري که خداوند بر عليه مشرکين را خارج کرده است، در غلاف نمي کنم . (کنايه از اينکه من کاري به خالد ندارم و اقدامي انجام نمي دهم)
المصنف ، ج 5 ص 212 ، اسم المؤلف: أبو بكر عبد الرزاق بن همام الصنعاني الوفاة: 211 ، دار النشر : المكتب الإسلامي - بيروت - 1403 ، الطبعة : الثانية ، تحقيق : حبيب الرحمن الأعظمي
عمدة القاري شرح صحيح البخاري ، ج 14 ص 264 ، اسم المؤلف: بدر الدين محمود بن أحمد العيني الوفاة: 855هـ ، دار النشر : دار إحياء التراث العربي - بيروت
ابن حجر عسقلاني در فتح الباري شرح صحيح بخاري نيز مي نويسد :
ويدل على جواز التحريق فعل الصحابة ... وقد حرق أبو بكر البغاة بالنار بحضرة الصحابة وحرق خالد بن الوليد بالنار ناسا من أهل الردة
ترجمه :
آنچه بر جواز سوزاندن دلالت دارد، افعال صحابه است... به تحقيق ابوبکر در محضر صحابه بغاة را در آتش سوزاند و خالد بن وليد مردمي از اهل ردة را در آتش سوزاند .
فتح الباري شرح صحيح البخاري ، ج 6 ص 150 ، اسم المؤلف: أحمد بن علي بن حجر أبو الفضل العسقلاني الشافعي الوفاة: 852 ، دار النشر : دار المعرفة - بيروت ، تحقيق : محب الدين الخطيب
سوزاندن اياس بن عبد الله بن الفجاءة السلمي توسط ابوبکر :
يکي ديگر از کساني که دستور به سوزاندن افراد را داده است، خليفه اول مي باشد .
يعقوبي قضيه سوزاندن الفجاءة السلمي را اين چنين نقل مي کند :
وقدم اياس بن عبد الله بن الفجاءة السلمي على أبي بكر فقال يا خليفة رسول الله إني قد أسلمت فأعطاه أبو بكر سلاحا فخرج من عنده فبلغه أنه يقطع الطريق فكتب إلى طريفة بن حاجزة إن عدو الله ابن الفجاءة خرج من عندي فبلغني أنه قطع الطريق وأخاف السبيل فسر إليه حتى تأخذه وتقدم طريفة فسار إليه فقتل قوما من أصحابه ثم لقيه فقال إني مسلم وإنه مكذوب علي فقال طريفة فإن كنت صادقا فاستأسر حتى تأتي أبا بكر فتخبره فاستأسر فلما قدم به على أبي بكر أخرجه إلى البقيع فحرقه بالنار وحرق أيضا رجلا من بني أسد يقال له شجاع بن ورقاء
ترجمه :
اياس بن عبد الله بن فجاة السلمي نزد ابوبکر آمد و گفت : اي خليفه رسول خدا . به تحقيق که من مسلمان شده ام . ابوبکر سلاحي به او داد . از نزد ابوبکر خارج شد و به او خبر دادن که او راه زن و قطاع الطريق شده است . ابوبکر به طريفة بن حاجزة نامه نوشت كه دشمن خدا ابن الفجاة از نزدم خارج و به من خبر رسيده است که قطع طريق کرده و راه را ترسناک کرده است به سوي او برو تا اينکه او را دستگير کني . طريفة بن حاجزة به طرف او رفت و او را دستگير و جمعي از اصحاب او را کشت و سپس با خود او بر خورد کرد . فجاءة السلمي گفت : من مسلمان هستم و او دروغ به من بسته است . طريفة گفت : اگر تو راستگويي، فعلا اسير من باش تا ابوبکر بيايد . هنگامي که او را نزد ابوبکر آوردند، او را به سوي بقيع خارج کرد و سپس او را سوزاند و همچنين مردي از بني اسد که به او شجاع بن ورقاء گفته مي شد را سوزاند .
تاريخ اليعقوبي ، ج 2 ص 134 ، اسم المؤلف: أحمد بن أبي يعقوب بن جعفر بن وهب بن واضح اليعقوبي الوفاة: 292 ، دار النشر : دار صادر – بيروت
همچنين ابن اثير در اسدالغابة نيز مي نويسد :
طُرَيفَةُ بن حَاجِر . مذكور في الصحابة ، قال سيف بن عمر : هو الذي كَتَب إليه أبو بكر الصديق في قتل الفجَاءَة السلمي ، الذي حرقه أبو بكر بالنار ... ثم سار حتى لحق بالفجاءَة السلمي ، واسمه إياس بن عبد الله بن عبد ياليل ، فأسره وأنفذه إلى أبي بكر ، فلما قدم عليه أحرقه بالنار
ترجمه :
طريفة بن حاجر جزو صحابه ذکر شده است . سيف بن عمر نقل کرده است : طريفة بن حاجر همان کسي است که ابوبکر براي او نامه اي نوشت تا فجاءة سلمي را بکشد، همان کسي که ابوبکر او را سوزاند ... او حرکت کرد تا با فجاءة سلمي برخورد کرد . اسم او إياس بن عبد الله بن عبد ياليل بود . سپس او را اسير کرد و به ابوبکر تحويل داد ، هنگامي که با او برخورد کرد، اورا با آتش سوزاند .
أسد الغابة في معرفة الصحابة ، ص 72 و 73 ، اسم المؤلف: عز الدين بن الأثير أبي الحسن علي بن محمد الجزري الوفاة: 630هـ ، دار النشر : دار إحياء التراث العربي - بيروت / لبنان - 1417 هـ - 1996 م ، الطبعة : الأولى ، تحقيق : عادل أحمد الرفاعي
همچنين در کتاب الدرر السنية في الأجوبة النجدية که يکي از کتب مهم فتاواي علماي وهابي از زمان محمد بن عبدالوهاب مي باشد، ضمن اشاره به اين عمل ابوبکر، تصريح ميکند که آن فرد زنده بوده است :
فبعث به إلى أبي بكر، فأمر بتحريقه بالنار وهو حي.
ترجمه :
اورا به سوي ابوبکر فرستادند و دستور به آتش زدن او را داد در حالي که زنده بود .
الدرر السنية في الأجوبة النجدية ج8 ص 119 ، اسم المؤلف: علماء نجد الأعلام ، الطبعة: السادسة، 1417هـ/1996م ، المحقق: عبد الرحمن بن محمد بن قاسم
مويد کلام ما پيرامون سوزاندن فجاءة سلمي ، کلام خود ابوبکر است که در روز هاي آخر عمر خود از اين عمل خود اظهار پشمياني کرده است .
طبراني در المعجم الکبير به اين مطلب اشاره کرده و مي نويسد :
اني لا آسي على شَيْءٍ الا على ثَلاثٍ فَعَلْتُهُنَّ... وَوَدِدْتُ أَنِّي يوم أُتِيتُ بِالْفَجَاةِ السُّلَمِيَّ لم أَكُنْ أَحْرِقُهُ وَقَتَلْتُهُ سَرِيحًا أو أطْلَقْتُهُ نَجِيحًا
ترجمه :
من در دوران زندگى بر سه چيزى كه انجام داده‌ام تأسف مى‌خورم ، دوست داشتم كه مرتكب نشده بودم ... اي کاش روزي که فجاءة سلمي را آوردند، او را نمي سوزاندم و او را سريعا و با عجله مي کشتم و يا او را به راحتي آزاد مي کردم .
المعجم الكبير ، ج 1 ص 62 ، اسم المؤلف: سليمان بن أحمد بن أيوب أبو القاسم الطبراني الوفاة: 360 ، دار النشر : مكتبة الزهراء - الموصل - 1404 - 1983 ، الطبعة : الثانية ، تحقيق : حمدي بن عبدالمجيد السلفي
جصاص نيز به اين عمل ابوبکر اشاره کرده و مي نويسد :
وروى قتادة عن أنس قال لما قاتل أبو بكر أهل الردة قتل وسبي وحرق
ترجمه :
قتاده از انس روايت کرده است که : هنگامي که ابوبکر با اهل رده جنگيد، آنان را کشت و اسير کرد و آتش زد .
أحكام القرآن ، ج 5 ص 317 ، اسم المؤلف: أحمد بن علي الرازي الجصاص أبو بكر الوفاة: 370 ، دار النشر : دار إحياء التراث العربي - بيروت - 1405 ، تحقيق : محمد الصادق قمحاوي
البته در سوزاندن افراد به سوزاندن افراد زنده بسنده نکرده و اقدام به سوزاندن جنازه افراد پس از مرگ نیز کرده اند که در ذیل اشاره می گردد:
سوزاندن جنازه محمد بن أبي بكر توسط معاويه :
طبري در تاريخش به کشتن و سوزاندن محمد بن ابي بکر توسط معاويه اشاره کرده و مي نويسد :
فغضب معاوية فقدمه فقتله ثم ألقاه في جيفة حمار ثم أحرقه بالنار فلما بلغ ذلك عائشة جزعت عليه جزعا شديدا وقنتت عليه في دبر الصلاة تدعو على معاوية وعمرو
ترجمه :
معاويه بر او (محمد بن ابي بکر) غضب کرد و او را مقابل خود قرار داد و او را کشت و سپس او را درون لاشه ي الاغي قرار داد واو را آتش زد . پس زماني که خبر اين قضيه به عايشه رسيد، جزع و بي تابي شديدي کرد و بعد از هر نمازي قنوت مي گرفت و معاويه و عمروعاص را لعنت مي کرد .
تاريخ الطبري ، ج 3 ص 132 ، اسم المؤلف: لأبي جعفر محمد بن جرير الطبري الوفاة: 310 ، دار النشر : دار الكتب العلمية - بيروت
با توجه به این اتفاقات ناگوار در صدر اسلام سایت وهابی اسلام وب اقدام به نشر فتوایی در تایید و جواز سوزاندن افراد کرده بود که با توجه به انزجار عمومی از این عمل این فتوا را در روزهای اخیر از سایت خود حذف کرد که در ذیل مستندات آن ارائه می گردد.
حذف اين فتوا در سايت اسلام وب :
زمانی که در گوگل به دنبال این فتوا می گردیم گوگل اصل مقاله را یافته و آدرس آن را ارائه می دهد ولی با مراجعه به سایت فتوا یافت نمی شود.
تصوير سايت اسلام وب بعد از حذف فتوا :
اما متن سوال حذف شده به شرح ذیل می باشد:
متن سوال حذف شده از سايت اسلام وب :
اين در حاليست که در جايي ديگر از اين سايت لينکي به اين فتوا داده شده است ولي اصل فتوا چنانچه مشاهده کرديد را حذف کرده اند :
نکته قابل توجه اين است که در جايي ديگر (غير از صفحات اصلي سايت) اين فتوا را حذف نکرده و خود اين فتوا موجود است :
نهي پیامبر از شکنجه افراد به وسیله آتش :
اين اتفاقات و فتاوا در حاليست که روایات فراوانی پیرامون نهی از سوزاندن افراد از پیامبر صلی الله علیه و اله و سلم رسیده است چنانکه در صحيح بخاري آمده است:
حدثنا قُتَيْبَةُ بن سَعِيدٍ حدثنا اللَّيْثُ عن بُكَيْرٍ عن سُلَيْمَانَ بن يَسَارٍ عن أبي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه أَنَّهُ قال بَعَثَنَا رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم في بَعْثٍ فقال إن وَجَدْتُمْ فُلَانًا وَفُلَانًا فَأَحْرِقُوهُمَا بِالنَّارِ ثُمَّ قال رسول اللَّهِ صلى الله عليه وسلم حين أَرَدْنَا الْخُرُوجَ إني أَمَرْتُكُمْ أَنْ تُحْرِقُوا فُلَانًا وَفُلَانًا وَإِنَّ النَّارَ لَا يُعَذِّبُ بها إلا الله فَإِنْ وَجَدْتُمُوهُمَا فَاقْتُلُوهُمَا
ترجمه :
ابوهريره نقل مي کند که پيامبر صلي الله عليه و آله ما را به جايي فرستاد . به فرمود : اگر فلاني و فلاني را يافتيد آن دو را بسوزانيد . هنگامي که ما قصد خروج را داشتيم، رسول خدا صلي الله عليه و آله فرمودند : شما را امر کردم که فلاني و فلاني را بسوزانيد . بدرستي که سوزاندن عذابي مخصوص خداوند است ، پس اگر آن دو را يافتيد، دونفرشان را به قتل برسانید.
الجامع الصحيح المختصر ، ج 3 ص 1098 ، اسم المؤلف: محمد بن إسماعيل أبو عبدالله البخاري الجعفي الوفاة: 256 ، دار النشر : دار ابن كثير , اليمامة - بيروت - 1407 - 1987 ، الطبعة : الثالثة ، تحقيق : د. مصطفى ديب البغا
نهي از عذاب کردني که مخصوص خداوند متعال است :
در روایت دیگری از رسول خدا صلی الله علیه و اله و سلم در مسند احمد آمده است:
حدثنا عبد اللَّهِ حدثني أبي ثنا عبد الرَّزَّاقِ أنا سُفْيَانُ عن أبي إِسْحَاقَ الشيباني عَنِ الْحَسَنِ بن سَعْدٍ عن عبد الرحمن بن عبد اللَّهِ عن عبد اللَّهِ قال كنا مع النبي صلى الله عليه وسلم فَمَرَرْنَا بِقَرْيَةِ نَمْلٍ فَأُحْرِقَتْ فقال النبي صلى الله عليه وسلم لاَ ينبغي لِبَشَرٍ أَنْ يُعَذِّبَ بِعَذَابِ اللَّهِ عز وجل
ترجمه :
عبدالله بن مسعود نقل مي کند که : همراه پيامبر صلي الله عليه و آله از لانه ي مورچه اي گذشتيم که آتش گرفته بود . در اين هنگام پيامبر صلي الله عليه و آله فرمودند : شايسته نيست براي يک فرد که عذابي کند که مخصوص خداوند است .
مسند الإمام أحمد بن حنبل ، ج 1 ص 423 ، اسم المؤلف: أحمد بن حنبل أبو عبدالله الشيباني الوفاة: 241 ، دار النشر : مؤسسة قرطبة ، مصر
آري حتي نبي مکرم اسلام صلي الله عليه و آله از سوختن لانه يک مورچه اظهار ناراحتي کرده است ولي وهابيون و بالتبع آنان داعش، با کمال وقاحت به اين اعمال خود ادامه داده و کمي اظهار شرم و پشيماني نمي کنند .
نتيجه :
سوزاندن انسان در شريعت اسلامي و دستورات نبوي جايگاهي نداشته و مورد نهي و ردع مي باشد و به خوبي براي همگان ثابت شد که وهابيون و گروهک هاي تروريستي وابسته به انآن فقط ادعاي اسلام را داشته و نام اسلام را فقط به يدک مي شکند وروز به روز در پي تخريب وجهه دين مبين اسلام هستند .
والسلام عليکم و رحمة الله و برکاته
تشکر از این مقاله خوب شما و خداقوت
در صورت امکان لینک پی دی اف این مقاله را قرار دهید و همچنین اگر ممکن هست اسکن کتب نیز در پی دی اف قرار داده شود .
تشکر فراوان